En marzo do ano pasado comezou a ser obrigatorio nas empresas o rexistro retributivo actualizado e supuxo un cambio na mentalidade de moitos departamentos de recursos humanos. Hoxe trataremos as claves e beneficios do rexistro retributivo e veremos algunhas ferramentas útiles para a súa posta en marcha ou a súa actualización. As medidas de igualdade laboral chegaron para quedar na empresa e supoñen un gran avance nas medidas laborais para alcanzar a igualdade entre mulleres e homes.
Rexistro da xornada e rexistro retributivo, son o mesmo?
O rexistro da xornada entrou en vigor en España coa Real Decreto-lei 8/2019, do 8 de marzo, de medidas urxentes de protección social e de loita contra a precariedade laboral na xornada de traballo e desde entón é obrigatorio a súa aplicación a totalidade de traballadores e traballadoras, á marxe da súa categoría ou grupo profesional, a todos os sectores de actividade e a todas as empresas, calquera que sexa o seu tamaño ou organización do traballo. O rexistro de xornada é un documento que ten como finalidade a aplicación práctica da norma, no que se recollen criterios informativos en relación ao rexistro diario da xornada de traballo polo que deberá conter “o horario concreto de inicio e finalización de a xornada de traballo de cada persoa traballadora”. O rexistro laboral pode realizarse a través de medidas electrónicas, o que axudou á dixitalización da empresa e supón outro dos seus beneficios.
Por outra banda, atopámonos co rexistro retributivo que se atopa regulado no artigo 28 do Estatuto dos Traballadores, modificado pola Real Decreto-lei 6/2019, do 1 de marzo, de medidas urxentes para garantía da igualdade de trato e de oportunidades entre mulleres e homes no emprego e a ocupación. En concreto, ao artigo 28.2 dinos que: “o empresario/a empresaria está obrigado/a a levar un rexistro cos valores medios dos salarios, os complementos salariais e as percepcións extrasalariais do seu cadro de persoal, desagregados por sexo distribuídos por grupos profesionais, categorías profesionais ou postos de traballo iguais ou de igual valor.”
En outubro do ano 2020, o Real Decreto 902/2020, do 13 de outubro, de igualdade retributiva entre mulleres e homes introduciu unha modificación nas características do rexistro salarial. Especifícase agora que “deberán establecerse no rexistro retributivo de cada empresa, convenientemente desagregadas por sexo, a media aritmética e a mediana do realmente percibido por cada un destes conceptos en cada grupo profesional, categoría profesional, nivel, posto ou calquera outro sistema de clasificación aplicable. Á súa vez, esta información deberá estar desagregada en atención á natureza da retribución, incluíndo salario base e, cada un dos complementos e cada unha das percepcións extrasalariais, especificando de modo diferenciado cada percepción”.
Así que, cando falamos de rexistro retributivo facémolo dun “rexistro ten por obxecto garantir a transparencia na configuración das percepcións, de maneira fiel e actualizada, e un adecuado acceso á información retributiva das empresas, á marxe do seu tamaño, mediante a elaboración documentada dos datos promediados e desagregados” en base ao artigo 5 de normas xerais sobre o rexistro retributivo do Real Decreto 902/2020.
Beneficios do rexistro retributivo
Realizar un rexistro retributivo ten unha serie de beneficios moi claros, entre eles, destacamos:
- Axuda á igualdade salarial. O rexistro retributivo é para todas as empresas, con independencia do seu tamaño. Tamén é de aplicación para o persoal laboral das Administracións Públicas e no caso das sociedades cooperativas están obrigadas só no caso de que ocupen a traballadoras e traballadores por conta allea e respecto destas persoas. É dicir, grazas á avaliación dos salarios por grupo profesional, categoría profesional, nivel, posto ou calquera outro sistema de clasificación aplicable poderemos detectar desviacións e corrixilas.
- É unha medida obrigatoria e que está en vigor desde o 14 de marzo de 2021, polo que, contribúe a que nos próximos anos a igualdade laboral sexa un dos focos de acción das empresas.
- É unha medida de transparencia laboral e, por tanto, contribúe ao apoio da responsabilidade social da empresa (RSE).
- Dado que o seu período temporal de referencia é dun ano natural, entre o 1 de xaneiro e o 31 de decembro, compróbase periodicamente e pódese analizar ano a ano. Desta forma axudaranos na avaliación da igualdade laboral e será unha ferramenta moi interesante para destacar no diagnóstico de igualdade da empresa.
Que debe incluir o rexistro retributivo?
Os rexistros salariais publicados en 2022 xa deberán estar adaptados ao que especifica o artigo 5 do Real Decreto 902/2020:
- Os salarios anuais.
- Os complementos salariais.
- As percepcións extrasalariais.
Toda esta información deberá estar:
- Desagregada por sexo, incluindo a media aritmética e a mediana do realmente percibido por cada un destes conceptos en cada grupo profesional, categoría profesional, nivel, posto ou calquera outro sistema de clasificación aplicable.
Por tanto, o rexistro retributivo incluirá os valores medios e non as retribucións individualmente percibidas. Ademais, cando nunha empresa con 50 ou máis persoas traballadoras, a media das retribucións das persoas traballadoras dun sexo sexa superior aos do outro nun 25% ou máis a empresa debe incluír no rexistro unha xustificación de que dita diferenza responde a motivos non relacionados co sexo.
Como elaborar un rexistro retributivo?
Non existe unha ferramenta estándar e obrigatoria para a realización do rexistro retributivo, pero o Ministerio de Traballo e Economía Social, o Ministerio de Igualdade, as organizacións sindicais CCOO e UXT e as organizacións empresariais CEOE e CEPYME elaboraron conxuntamente a Ferramenta de Igualdade Retributiva (IR!). Esta ferramenta é un modelo de rexistro retributivo que ten como finalidade apoiar ás empresas evitando cargas e custos innecesarios e engadidos. Trátase dun libro de Excel desenvolvido baixo as premisas de utilidade e universalidade. A ferramenta, tras introducir a información necesaria, ofrece automaticamente os cálculos que compoñen o rexistro, permitindo obter as conclusións e cumprir os obxectivos.
Ademais, para o manexo da Ferramenta IR! existe unha completa Guía de Uso.
O rexistro retributivo chegou para quedar e grazas a iso e aos recursos ao dispor das empresas cada vez é máis sinxelo detectar desigualdades. Desta forma poderanse aplicar medidas correctivas e lograr a igualdade laboral efectiva entre mulleres e homes.
