A linguaxe é unha das capacidades máis incribles das persoas. Permítenos expresar os nosos pensamentos e sentimentos a través das palabras. Grazas a el relacionámonos e convértese en algo parecido a un aceno de identidade propia. O que dicimos e como o dicimos defínenos como persoas. E isto mesmo sucede nas organizacións.
As empresas tamén teñen un estilo propio de comunicación. Todo iso ten que ver co seu brand content (ou contido de marca) defíneas e son a base das súas interaccións cos seus grupos de interese. Aquí interveñen moitos factores a nivel de imaxe gráfica, canles de comunicación empregados… e, por suposto, a linguaxe que se usa.
Na nosa sociedade actual, existe máis conciencia sobre a necesidade de nomear á muller como recoñecemento do seu papel tanto na vida privada como pública. Por iso, é necesario esquecer os prexuízos e dar un paso á fronte. Apostar pola linguaxe inclusiva nas nosas comunicacións. E é que ademais, temos a gran sorte en Galicia de expresarnos en dúas linguas, como é a galega e a castelá, onde existen múltiples termos e recursos para referirnos a homes e mulleres. A riqueza das nosas linguas permítenos facelo correctamente.
Incluír a perspectiva de xénero na linguaxe e a comunicación é unha das formas máis eficaces e menos custosas para avanzar na igualdade de xénero. Tamén dentro da esfera laboral. Así que, se queres empezar a empregar a linguaxe inclusiva na túa organización, compartimos contigo cinco ideas para axudarche.
Usa o feminino en cargos, postos e profesións
A día de hoxe, son moitos os convenios colectivos vixentes que realizaron unha revisión dos seus grupos profesionais atendendo ao xénero. E é que lembremos que os substantivos poden ser masculinos e femininos. Así, atopamos referencias a profesións como: limpador/a, xardineiro/a, xestor/a…
Pero podemos ir un pouco máis aló. Temos que revisar tamén os cargos e postos que desempeñan as nosas compañeiras na organización e nomealos en feminino en toda a documentación xerada: directora, xestora, administrativa, técnica…
Comeza a usar xenéricos e abstractos
Temos gran cantidade de recursos xenéricos para referirnos a colectivos de persoas onde hai homes e mulleres: o alumnado, o profesorado, a mocidade, a infancia, a poboación, son formas útiles de uso da linguaxe inclusiva no noso día a día.
E, na empresa? Pois empezando, por suposto, polas persoas traballadoras; existen tamén termos como: clientela, dirección, persoal, persoal, etc. Todos estes recursos son opcións gramaticalmente válidas.
Usa con mesura o desdobramento
O desdobramento fai referencia á mención expresa dos dous xéneros. Non hai que facer abuso del pero é unha fórmula que funciona moi ben en:
- Formularios, encabezamentos, firmas de documentos… Por exemplo, o/a abaixo asinante.
- Cando o contexto non deixa o suficientemente claro que se trata de homes e mulleres. Por exemplo, esta recomendación ergonómica é a recomendada para traballadores e traballadoras.
- A modo de enfatizador. Por exemplo, o noso equipo está formado por profesionais, tanto mulleres como homes.
Evita o uso da -x, o @
En ocasións suxeriuse o uso da -x/@ para evitar desdobramentos ou o uso do masculino xenérico. Con todo, máis aló do seu posible uso como recurso gráfico reivindicativo, recoméndase non usar en textos xerais porque, entre outras cousas, imposibilita a pronuncia da palabra resultante.
Se falamos de comunicación dixital, o uso destas fórmulas complica a lectura por parte dos sistemas automatizados que usan as persoas con discapacidade visual. Ademais, os automatismos detectan a @ como unha mención en redes sociais ou o uso dun correo electrónico, o que pode dar lugar a erros.
Revisa a túa comunicación visual
A linguaxe, non só son palabras. Con cada imaxe que compartes na túa web, empregas na túa rede social, insertas na túa oferta de emprego estás a posicionarte. Datos, sons, imaxes, cores… todo isto tamén é comunicación.
Empeza por revisar toda a túa comunicación visual e aposta por usar imaxes con mulleres, son o 50% da poboación. Pero, ten coidado! Vixía que non sexa unha imaxe sexista; é dicir, que non faga patente a desigualdade de xénero atribuíndo determinados roles. Coidar, limpar, coser…non son tarefas exclusivas das mulleres. Igual que conducir, investigar, construír, tampouco son propias de homes.
Podes inspirarte en exemplos claros. O Instituto das Mujeres conta cunha listaxe por temáticas onde recompila diferentes guías de linguaxe inclusiva. Tamén é moi recomendable a guía elaborada pola Fundéu e Prodixioso Volcán. Nela, recomendan que non só é importante comunicar co código. Máis aló disto, hai que:
- Escoitar ás mulleres como escoitamos aos homes.
- Ilustrar os nosos textos e discursos con exemplos e imaxes de mulleres referentes.
- Segregar os datos que manexamos por sexo.
- Non contribuír a reforzar imaxes estereotipadas de mulleres e de homes.
E é que todos os consellos que recompilamos ata o de agora non só nos axudan na xestión diaria da nosa empresa, serannos moi útiles á hora de captar talento novo. E é que está demostrado que o modo en que se redactan as ofertas de emprego repercute na diversidade de candidaturas recibidas. Así que usa o desdobramento de xéneros ou un xenérico para a descrición do posto de traballo, envía unha mensaxe inclusiva coa imaxe que o acompaña… e xa se inclúes unha frase de compromiso sobre a igualdade de xénero, terás unha oferta de dez.
Esperamos que estas ideas que vos damos vos axuden a avanzar aos poucos no ámbito da igualdade nas vosas empresas.