Nas últimas décadas, a sustentabilidade corporativa evolucionou significativamente, pasando de ser un concepto residual a unha prioridade central para moitas organizacións. Esta transformación foi impulsada en gran medida pola evolución normativa a nivel global, rexional e local. A crecente conciencia sobre os problemas ambientais, sociais e de gobernanza (coñecidos polo acrónimo ESG, Environmental, Social and Gobernance) levou aos gobernos e organismos reguladores a implementar unha serie de normativas que obrigan ás entidades para informar sobre as súas prácticas sostibles e o seu impacto na sociedade.
Un dos fitos máis recentes e significativos nesta evolución normativa é a Directiva sobre a Información Corporativa en Materia de Sustentabilidade (CSRD, polas súas siglas en inglés). A CSRD amplía e mellora a anterior Directiva de Información Non Financeira (Directiva NFRD trasposta á lexislación española pola Lei 11/2018 de información non financeira e diversidade), introducindo requisitos máis estritos e detallados para a divulgación de información ESG. Un aspecto clave da CSRD é a inclusión de indicadores específicos sobre igualdade, que reflicten un compromiso máis firme coa equidade de xénero e a diversidade na contorna empresarial.
A igualdade no marco da información corporativa
A igualdade de xénero e a diversidade son compoñentes esenciais da sustentabilidade corporativa, sempre entendida desde a tripla perspectiva económica, social e ambiental. A igualdade non só se debe implantar nas organizacións por ser un dereito humano fundamental, senón que tamén ten que ser entendida como un principio con impacto directo no rendemento empresarial e a creación de valor a longo prazo. As entidades cun persoal diverso e equitativo tenden a ser máis innovadoras, ter mellor rendemento financeiro e gozar dunha maior reputación entre as persoas consumidoras e, mesmo, investidoras.
No contexto da información corporativa, a igualdade refírese a como as empresas abordan e reportan as súas políticas e prácticas relacionadas coa equidade de xénero, a diversidade e a inclusión. A transparencia nestes temas permite aos seus grupos de interese ou stakeholders, entidades financeiras, persoas traballadoras, clientela ou persoas consumidoras, avaliar o compromiso cos principios de xustiza social e a súa capacidade para xestionar riscos relacionados coa desigualdade.
Indicadores de igualdade na Directiva CSRD
A CSRD establece un marco detallado para a divulgación de información ESG, incluíndo indicadores específicos sobre igualdade de xénero e diversidade. As normas de presentación de información sobre sustentabilidade, para os factores sociais e de dereitos humanos debe recoller os datos da empresa sobre “a igualdade de trato e de oportunidades para todos, incluída a igualdade de xénero e a igualdade de retribución por un traballo de igual valor, a formación e o desenvolvemento de capacidades, o emprego e a inclusión de persoas con discapacidade, as medidas contra a violencia e o acoso no lugar de traballo, e a diversidade” (artigo 29 ter. CSRD).
Ademais, aprobouse o Regulamento Delegado (UE) 2023/2772 polo cal se aproban as Normas Europeas de Información sobre Sustentabilidade (NEIS) que teñen como obxectivo especificar a información sobre sustentabilidade que unha organización debe divulgar de conformidade coa CSRD. As NEIS vinculadas á igualdade contan cunha serie de indicadores que están deseñados para proporcionar unha visión clara e comparativa do desempeño das entidades en materia de igualdade. Algúns destes indicadores clave inclúen:
- Composición dos Órganos de Goberno (Requisito de divulgación GOV-1: O papel dos órganos de administración, dirección e supervisión)
A empresa divulgará a composición dos órganos de administración, dirección e supervisión, as súas funcións e responsabilidades e o seu acceso a coñecementos especializados e capacidades en relación coas cuestións de sustentabilidade.
Un dos indicadores máis importantes é a composición de xénero nos órganos de goberno da empresa, como o consello de administración e a alta dirección. A CSRD esixe ás empresas que informen sobre a porcentaxe de mulleres e homes nestes postos, así como sobre as políticas implementadas para promover a paridade de xénero nos niveis máis altos da organización.
- Fenda Salarial de Xénero (Requisito de divulgación S1-16: Parámetros de remuneración fenda salarial e remuneración total)
A empresa divulgará a porcentaxe da fenda salarial entre os asalariados femininos e masculinos e a relación entre a remuneración da persoa mellor pagada e a remuneración media dos seus asalariados.
A fenda salarial de xénero é outro indicador crucial. A CSRD require que as empresas revelen a diferenza na remuneración media entre homes e mulleres en todos os niveis da organización, para proporcionar información sobre a desigualdade de remuneración dentro da empresa e sobre se existen grandes disparidades salariais. Este indicador non só axuda a identificar desigualdades salariais, senón que tamén impulsa ás empresas para tomar medidas para pechalas e asegurar unha compensación xusta para todos os empregados.
- Políticas de igualdade e diversidade (Requisito de divulgación S1-1: Políticas relacionadas co persoal propio)
A empresa divulgará: a) se conta con políticas específicas destinadas a eliminar a discriminación, en particular o acoso, o fomento da igualdade de oportunidades e outras formas de promoción da diversidade e a inclusión; b) se a política contempla especificamente os seguintes motivos de discriminación: orixe racial e étnica, cor, sexo, orientación sexual, identidade de xénero, discapacidade, idade, relixión, opinión política, ascendencia nacional ou orixe social.
As políticas de diversidade e inclusión tamén deben ser divulgadas baixo a CSRD. As empresas deben informar sobre as estratexias e programas específicos que implementaron para fomentar unha contorna de traballo inclusivo e diverso. Isto inclúe medidas para eliminar a discriminación, promover a igualdade de oportunidades e apoiar a grupos subrepresentados.
- Garantir a igualdade de oportunidades na formación e desenvolvemento de capacidades (Requisito de divulgación S1-13: Parámetros de formación e desenvolvemento de capacidades)
A empresa divulgará a medida en que se imparte formación ao seu persoal e se promove o desenvolvemento das súas capacidades.
O obxectivo deste requisito de divulgación é permitir comprender as actividades de formación e de desenvolvemento de capacidades que se ofreceron ao persoal, no contexto do desenvolvemento profesional continuo, para mellorar as súas capacidades e facilitar a empregabilidade continua. Para iso terá que, entre outros, indicar a porcentaxe de persoas traballadoras que participaron en avaliacións periódicas do rendemento e do desenvolvemento profesional; dita información desagregarase por xénero e o número medio de horas de formación.
Implementación e retos
A implementación da CSRD non está exenta de desafíos. As empresas deben desenvolver sistemas robustos de recompilación e análise de datos para cumprir cos requisitos que especifica. Isto pode requirir investimentos en tecnoloxía e recursos humanos, así como cambios na cultura organizacional e as prácticas de xestión.
Ademais, a comparabilidad e a consistencia dos datos son aspectos críticos. As empresas deben adoptar metodoloxías estandarizadas para medir e reportar os indicadores de sustentabilidade, asegurando que a información sexa precisa e comparable a nivel sectorial e global.
A aprobación da CSRD representa un avance significativo cara unha maior transparencia e responsabilidade en materia de sustentabilidade corporativa. Ao esixir ás empresas que divulguen información detallada sobre as súas prácticas e políticas de igualdade, a CSRD non só promove a equidade de xénero e a diversidade na contorna empresarial, senón que tamén reforza o vínculo entre a sustentabilidade e a xustiza social.